Zabytkowe miłosławskie rejony

Na terenie tej gminy znajduje się dziewiętnaście zabytkowych budynków, a w samym mieście jest dziewięć z nich. Miłosław posiada największą w powiecie wrzesińskim liczbę pomników przyrody. Naprzemiennie z Krakowem, Szwajcarią i Warszawą odbywa się tu wręczenie Nagrody Fundacji im. Kościelskich, a niejeden smakosz zna miejscowość z mieszczącego się w niej browaru.

Nasze ostatnie podróże były skupione na jednej miejscowości. Tym razem zaplanowałam trasę rowerową, która prowadzi od Miłosławia przez Bugaj do Czeszewa. Odległość od startu do mety to około 10 kilometrów, jadąc drogą krajową nr 15 oraz drogą wojewódzką nr 441. Może to być wycieczka nie tylko dla tych mieszkających w Miłosławiu czy okolicach, ale też dla przyjezdnych. Zachęcam do spakowania rowerów w samochód, przejechania do Pałacu Mielżyńskich (bo tutaj zaczynamy naszą podróż), pozostawienia auta, a wybrania się w dalszą drogę rowerami. Oczywiście zawsze można przebyć tę trasę samochodem.

Pierwszy przystanek – Pałac w Miłosławiu

Willa została zbudowana w pierwszych latach XIX wieku. Wykonano ją według projektu Carla Friedricha Schinkela – dużej sławy architekta, urbanisty, malarza i projektanta. Według pomysłu Seweryna Mielżyńskiego, w 1843-1844 rozbudowano apartament, dodając dwa skrzydła ogrodowe oraz wieżę, a pod koniec XIX wieku dobudowano jeszcze kolejne skrzydła i okazały portyk na froncie. Właścicielami budynku byli początkowo Mielżyńscy, a później Kościelscy. W miłosławskim pałacu gościły znane osobistości takie jak Henryk Sienkiewicz, Józef Ignacy Kraszewski, Henryk Wieniawski, Julian Fałat czy Władysław Reymont. W 1882 otwarto tu galerię obrazów, które zbierali Mielżyńscy. Później zostały one przekazane Poznańskiemu Towarzystwu Przyjaciół Nauk. Obiekt spalili w 1945 roku ustępujący hitlerowcy. W latach 60-tych odbudowano go, jednakże styl klasycystyczny pozostał tylko na zewnątrz. Do niedawna uczyły się tutaj ostatnie roczniki Gimnazjum im. Juliusza Słowackiego. To właśnie w tej szkole działa Młodzieżowa Agencja Przewodników Turystycznych, która chętnie oprowadza po pałacu zainteresowane grupy. Do agencji należy ok. 26 młodych osób. – Mielżyńscy słynęli z dbałości o swoich pracowników. Świadczą o tym stojące do dziś budynki mieszkalne zwane czworakami. Zidentyfikować je możemy po charakterystycznym dla projektów Mielżyńskiego szczególe architektonicznym, czyli umieszczonym w szczycie budynku otworze okiennym w kształcie koła. Hrabia dbał również o wykształcenie miłosławian. Wybudował szkołę, która funkcjonowała do 2012 roku – opowiada jedna z członkiń MAPT. Warto dodać, że w pałacu (naprzemiennie z Krakowem, Szwajcarią i Warszawą) wręczana jest Nagroda Fundacji im. Kościelskich, którą założyła wdowa po właścicielu pałacu w Miłosławiu – Monika. Chciała ona upamiętnić zmarłego męża i syna. Nagroda Kościelskich to prestiżowe wyróżnienie literackie, najstarsze w Polsce.  

Przystanek drugi – zameczek myśliwski w Bugaju

Nosi on także nazwę Bażantarni, gdyż do 1945 roku prowadzono tutaj hodowlę tych ptaków. Obiekt powstał w połowie XIX wieku prawdopodobnie według projektu Mielżyńskiego. Budynek usytuowano na wzniesieniu wśród lasów. Wykonano go z kamienia oraz cegły i otoczono murem obronnym. Posiada ośmioboczną wieżę. Zameczek został częściowo zniszczony po wojnie. Odbudowano go w 1974 roku. Obecnie znajdują się tutaj restauracja oraz pokoje gościnne.

Po trzecie – czeszewska edukacja

Ośrodek Edukacji Leśnej „Centrum Zarządzania Łęgami” kiedyś był rządcówką w zespole folwarcznym, obecnie natomiast pełni rolę leśniczówki. Budynek leży przy Żerkowsko-Czeszewskim Parku Krajobrazowym. Od zawsze był związany z lasami państwowymi. Historycy spierają się co do daty jego wybudowania. Część z nich mówi o roku 1880, a część o 1882. Wartym zwrócenia uwagi jest znajdujący się na pierwszym piętrze budowli taras widokowy, skąd można oglądać panoramę terenu zalewowego Warty. Leśnictwo posiada powierzchnię1 650 ha. W tym obrębie występują rzadkie w Wielkopolsce lasy łęgowe, czyli zbiory leśne znajdujące się nad rzekami lub potokami. Leśnictwo jest unikatowe pod tym względem, że jako jedyne w Polsce posiada prom rzeczny Nikodem, który przewozi zwiedzających na drugi brzeg Warty. – Nazwa środka transportu wzięła się od chęci upamiętnienia nieżyjącego już Nikodema Przybylskiego, który przez wiele lat przewoził każdego z jednego brzegu rzeki na drugi – opowiada podleśniczy Marek Dobroczyński.  Do ośrodka rocznie przyjeżdża ok. 5-6 tysięcy dzieci. Oczywiście najbardziej oblegane terminy to wiosna, lato i jesień. Obiekt jest najbardziej ukierunkowany na edukację najmłodszych, dlatego znajdują się tu ekspozycje stałe oraz instalacja rzeka, gdzie dzieciaki uczą się o obiegu wody w przyrodzie przez pokonanie toru przeszkód. – Po drugiej stronie Warty mamy ścieżki edukacyjne: bardzo ciekawa Tropem leśnych zwierząt oraz ścieżka łowiecka. Są one specjalnie przygotowane i wymyślone przez nas, pracowników nadleśnictwa Jarocin – dodaje Dobroczyński.

Piękna przyroda nasza

Gmina Miłosław posiada największą liczbę pomników przyrody. Znajduje się ich tutaj aż 19. Najstarsze z nich zostały ustanowione w 1965 roku. Wśród roślin wyróżnić można sosnę pospolitą, dąb szypułkowy, perłowca japońskiego, miłorząb japoński czy lipę drobnolistną. Pomniki są rozlokowane w miłosławskim zespole parkowo-pałacowym, leśnictwie Sarnice oraz Warta, w Lesie Czeszewskim, a także przy drogach np. w Lipiu.

Trzeba pamiętać o kulturze

Nie sposób nie wspomnieć o ważnym obiekcie, który znajduje się w Miłosławiu, a którego właścicielem od 2016 roku jest powiat wrzesiński. Mowa o dawnym kościele ewangelickim, czyli Powiatowej Scenie Kultury ZAMKOWA. Został wybudowany w 1872 roku. Po II wojnie światowej obiekt zamknięto. Stał i niszczał do 1977 roku, gdy postanowiono przeznaczyć go na galerię Miłosławskiego Centrum Kultury. Zabytek wymagał jednak gruntownego remontu. Dzięki dotacjom i własnemu wkładowi powiatu udało się wymienić okna oraz drzwi do zakrystii i na wieżę, naprawić dach nad apsydą i nawą główną oraz posadzki w prezbiterium, zabezpieczyć malowidła na ścianach, a także odrestaurować drewniane elementy wewnątrz obiektu. Obecnie trwają kolejne prace remontowe. Na ten czas dawny kościół został całkowicie wyłączony z działalności. Dotychczas powiat zorganizował w nim wiele imprez np. Wielkie Nocne Czytanie z udziałem m.in. Jacka Dehnela, Mikołaja Łozińskiego, Olgi Tokarczuk, Andrzeja Dybczaka, Marcina Kurka, Andrzeja Franaszka, Józefa Barana, Tomasza Różyckiego, Olgi Stanisławskiej, Dawida Bieńkowskiego, Tomasza Jastruna, Ryszarda Krynickiego, Andrzeja Sosnowskiego czy Andrzeja Dybczaka, a także Andrzeja Seweryna, wieczory literackie – spotkania z laureatami prestiżowej literackiej Nagrody Fundacji im. Kościelskich (m.in. z Maciejem Płazą i Szczepanem Twardochem), eliminacje Wojewódzkiego Konkursu Recytatorskiego im. Juliusza Słowackiego, wystawy, wernisaże, koncerty kolęd z udziałem takich gwiazd muzyki jak Irena Santor, Eleni, Alicja Majewska, Hanna Banaszak, Zespół Trebunie Tutki, Chór Prymasowski i Polihymnia. Z koncertami wystąpili tu m.in. Myslovitz, Domowe Melodie, Stare Dobre Małżeństwo, Janusz Radek czy Stanisława Celińska. Gdy na Zamkowej (obiekt znajduje się przy tej właśnie ulicy) znowu zacznie tętnić życie, będzie można go zwiedzać podczas organizowanych w nim wydarzeń kulturalnych.Nasza wycieczka rowerowa dobiegła końca. Połączyliśmy przyjemne z pożytecznym. Aktywny wypoczynek na świeżym powietrzu, zwiedzanie zabytków, poznawanie ciekawostek o okolicy, a do tego spalenie kilku kalorii. Teraz czas udać się na zasłużony posiłek. Pełnoletni mogą spróbować piwa z lokalnego browaru, będącego niewątpliwie chlubą tego miejsca.                         

Klaudia Kubiak

« wstecz

Newsletter