Święto Trzech Króli

6 stycznia chrześcijanie obchodzą Święto Objawienia Pańskiego zwane potocznie Świętem Trzech Króli. Ma ono na celu uczczenie objawienia się Boga człowiekowi (co w teologii nazywane jest teofanią) – to symbol jego obecności w historii ludzkości, a także zdolności człowieka do rozumowego poznania swojego Stwórcy.
Źródeł święta należy szukać w historii zawartej w Ewangelii według świętego Mateusza, zgodnie z którą do Betlejem przybyli Mędrcy ze Wschodu (autor nie podaje ich liczby), chcący oddać pokłon nowonarodzonemu mesjaszowi – Jezusowi. Święto Objawienia Pańskiego (cogito), obok Święta Chrztu Pańskiego (babtesimus) i święta upamiętniającego cud w Kanie Galilejskiej (matrimonium), należy do trzech chrześcijańskich uroczystości znanych pod wspólną nazwą – Epifania. Trzy pierwsze litery łacińskich nazw tych świąt zapisywane są przez chrześcijan na drzwiach mieszkań (w Polsce spotykamy dwa zapisy: C M B lub K M B). Do tej czynności służy poświęcona w kościele kreda. Istnieją także inne interpretacje tego skrótu. Może on oznaczać np. łacińską sentencję Christus Mansionem Benedicat (Niech Chrystus błogosławi temu domowi) lub Christus Multorum Benefactor (Chrystus dobroczyńcą wielu). Niektórzy, zgodnie ze średniowieczną tradycją, dostrzegają w nim trzy pierwsze litery imion Mędrców ze Wschodu (Kacper, Melchior i Baltazar). Tego dnia w katolickich świątyniach święci się również kadzidło, którym następnie okadza się mieszkania, domy i obejścia, co ma chronić przed chorobami i nieszczęściem. Znanym w Polsce obyczajem kultywowanym podczas święta jest kolędowanie przebierańców – dzieci przebrane za Trzech Króli i inne towarzyszące im postacie odwiedzają okoliczne domy, odgrywają biblijne sceny i życzą pomyślności mieszkańcom. W wielu polskich miastach organizowane są także Orszaki Trzech Króli, czyli uliczne jasełka połączone z przemarszem i wspólnym śpiewaniem kolęd. Według różnych źródeł Trzej Królowie nazywani są również Trzema Mędrcami lub Trzema Magami, a nawet astrologami. Złożenie pokłonu Jezusowi przez cudzoziemców będących poganami ma być znakiem tego, że boski plan zbawienia obejmuje wszystkie narody świata. Według ewangelicznego przekazu ofiarowali oni Dzieciątku Jezus dary, którymi były: złoto, kadzidło i mirra (stąd prawdopodobnie wzięło się założenie, że magów było trzech).

Monika Tomczak