Jak zostać potencjalnym dawcą szpiku?
W ostatnim dość często pojawia się pytanie, jak zostać dawcą szpiku? Jest to postawa godna uznania i propagowania, ponieważ przeszczep szpiku może uratować życie śmiertelnie chorym na białaczkę oraz inne choroby układu krwiotwórczego.
Szpik jest głównym narządem krwiotwórczym, zawierającym komórki macierzyste. Mnożą się one przez całe życie, dając początek komórkom, z których powstają krwinki czerwone, krwinki białe oraz płytki. Szpik można przeszczepić pod warunkiem identyczności antygenów transplantacyjnych – HLA dawcy i biorcy.
Aby umożliwić przeszczep komórek krwiotwórczych krwi obwodowej i szpiku od dawców niespokrewnionych utworzono Centralny Rejestr prowadzony przez „POLTRANSPLANT”. Potencjalny dawca szpiku to osoba, która jest kandydatem na dawcę szpiku lub komórek macierzystych, czyli spełnia warunki wpisu do Centralnego Rejestru Niespokrewnionych Dawców Szpiku prowadzonego przez „POLTRANSPLANT”.
Kto może zostać kandydatem na dawcę szpiku? Każda zdrowa osoba pomiędzy 18 a 50 rokiem życia, spokrewniona genetycznie (rodzice, rodzeństwo) lub niespokrewniona z chorym. Dawcę rodzinnego zgodnego genetycznie może mieć zaledwie 25-30% potrzebujących chorych. Dla chorych nie mających zgodnego dawcy rodzinnego dużą szansą na przeprowadzenie zabiegu jest znalezienie niespokrewnionego, ale zgodnego genetycznie dawcy. Prawdopodobieństwo znalezienia dawcy zgodnego niespokrewnionego rośnie wraz z poszerzaniem rejestru dawców: im więcej chętnych do oddania szpiku, tym więcej chorych można uratować. W krajach, gdzie rejestry liczą kilkaset tysięcy dawców, prawdopodobieństwo znalezienia dawcy zgodnego sięga 40%. Warto wiedzieć, że u dawcy następuje pełna regeneracja szpiku lub komórek macierzystych w ciągu 2-3 tygodni.
Procedura kwalifikacji nie jest skomplikowana, trwa około 15-20 minut. Aby zostać potencjalnym dawcą szpiku należy: wypełnić kartę ewidencyjną i zgłosić się na badania lekarskie w wyznaczonej przez POLTRANSPLANT placówce służby zdrowia. W Wielkopolsce to Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Poznaniu przy ul. Marcelińskiej 44. Informacje można uzyskać w dziale laboratoryjnym; tel. 61 886 33 78.
Druk karty ewidencyjnej znajduje się na stronie www.poltransplant.org.pl.
Krystyna Dudzińska
z-ca dyr. ds. medycznych
Szpitala Powiatowego