Diabetes mellitus

Zbliża się Światowy Dzień Walki z Cukrzycą. Tradycyjnie obchodzony jest 27 czerwca.

Cukrzyca to niejednorodna grupa schorzeń cechujących się podwyższonym stężeniem glukozy w osoczu. Jest to schorzenie częste, zaliczane do chorób populacyjnych. Pomimo postępu medycyny i dostępu do wielu różnych źródeł informacji, z wujaszkiem Google na czele, nadal zdarza się, że ta choroba rozpoznawana jest na etapie późnych powikłań. Dlaczego tak się dzieje?
U osób dorosłych z cukrzycą typu 2 (jest zdecydowanie najczęstsza) poziom cukru narasta powoli, co pozwala uruchomić w organizmie szereg mechanizmów kompensujących. Cukrzyca nie boli, nie zmusza więc sama do szukania pomocy.

W związku z podstępnym wieloletnim rozwojem oraz znaczną częstością choroby wypracowano zalecenia do wykonywania badań przesiewowych. Sensem wykonywania takich badań jest wykrycie schorzenia na etapie wczesnym, kiedy nie ma jeszcze żadnych o objawów. Wczesne rozpoczęcie leczenia zmniejsza w istotny sposób rozwój powikłań i wydłuża chorym życie.

Zaleca się wykonywanie badań poziomu glukozy we krwi u wszystkich osób powyżej 45 roku życia raz na trzy lata. U osób z podwyższonym ryzykiem zachorowania badania przesiewowe winny być wykonywane co roku. Do kręgu podwyższonego ryzyka zalicza się:

  • osoby z nadwagą,
  • cukrzycę występującą u członków rodziny,
  • osoby mało aktywne fizycznie,
  • kobiety, które urodziły dziecko o masie urodzeniowej powyżej 4 kg,
  • osoby z nadciśnieniem tętniczym,
  • osoby z zaburzeniami gospodarki lipidowej,
  • osoby chorujące na mukowiscydozę (tu badania wcześniej od 10 r.ż).

Podsumowując, cukrzycy należy szukać tam, gdzie jej jeszcze nie widać. Należy zachowywać czujność, szczególnie jeżeli występują przesłanki o podwyższonym ryzyku. Poniżej z kronikarskiego obowiązku przytaczam typowe objawy kliniczne, które zwykle są na tyle niepokojące, że zmuszają do szukania fachowej pomocy (znacznie lepiej do nich nie dopuścić!). Są to:

  • duża ilość oddawanego moczu,
  • silne pragnienie (chory budzi się w nocy, aby się napić; stawia szklankę na stoliku nocnym),
  • chudnięcie,
  • cechy odwodnienia – suchość skóry i błon śluzowych (język i jama ustna),
  • skłonność do ropnych zakażeń,
  • zakażenia układu moczowego,
  • skrajnie – śpiączka cukrzycowa, zgon.

     

lek. Sebastian Nowicki Wiceprezes Szpitala 
Powiatowego we Wrześni

  • zdjęcie