Alergia

 Alergia to nadwrażliwość polegająca na specyficznej, nadmiernej reakcji organizmu na alergen. 

Alergeny (np. pyłki traw) po wniknięciu do organizmu łączą się ze specjalnymi receptorami i pobudzają komórki uczestniczące w zapaleniu. Wyjątkowość reakcji alergicznej nie polega na zaangażowaniu specjalnych narządów, tkanek lub organów. Istotą nadwrażliwości jest to, że dotyczy ona tylko niektórych predysponowanych osób – potocznie zwanych alergikami.

Z definicji z pozoru sprawa jest  prosta. Niestety, reakcje alergiczne mogą przyjmować bardzo różne manifestacje kliniczne.  Do  najczęstszych zalicza się alergiczny nieżyt nosa, zatok przynosowych, astmę oskrzelową, alergię kontaktową, pokrzywkę, alergię pokarmową i najcięższą postać – wstrząs anafilaktyczny. Prawie każdy kojarzy przykładową osobę z alergią na pyłki, która sezonowo kicha, łzawi 

i ma katar. Jeżeli jednak jedyną manifestacją alergii będą np. bóle brzucha, to szansa na uwzględnienie alergii w diagnostyce różnicowej jest mniejsza niż w zapaleniu spojówek. Może się zdarzyć, że osoba cierpiąca na alergię ze względu na mało specyficzne objawy  odwiedzi kilku lekarzy różnych specjalności.

Podobnie jak z obrazem klinicznym, ma się sprawa z diagnostyką  alergologiczną. Z pozoru jest ona dostępna na wyciągnięcie ręki. Można wykonać w wielu miejscach badania na alergię – z krwi, testy skórne. Jednakże prawidłowa ocena i interpretacja wyników badań  alergologicznych wymaga olbrzymiej wiedzy i umiejętnego kojarzenia faktów klinicznych i diagnostycznych. Dlatego właśnie alergologia jest wydzieloną specjalnością medyczną.

Oczywistym i najlepszym sposobem uniknięcia schorzeń alergicznych jest unikanie ekspozycji na alergeny.  Nie zawsze jest to możliwe.  Czysto teoretycznie można sobie wyobrazić osobę uczuloną na kota, która po  mowego. Tutaj najlepiej w ramach eliminacji czynnika uczulającego wysłać alergika na roczny rejs dookoła świata. Szansa na kontakt z roztoczami i innymi alergenami na środku oceanu jest minimalna. Ten rodzaj eliminacji należy do najdroższych i skutecznych tylko na czas trwania rejsu.  Nie każdy jest też urodzonym wilkiem morskim. Poza eliminacją, możliwe jest odczulanie – polegające na kontrolowanym podawaniu małych dawek alergenów we wzrastających dawkach – pozwala to na „przyzwyczajenie organizmu” do czynnika uczulającego. 

W dyspozycji lekarzy znajduje się  szereg leków modulujących reakcje nadwrażliwości w organizmie.  Niestety, życie nie zawsze jest proste i spora część alergików jest uczulona na wiele czynników. Nie zawsze alergik choruje tylko na schorzenia alergiczne. Często są to pacjenci z innymi schorzeniami, które należy uwzględniać w leczeniu. Dlatego temat alergii wymaga postępowania specjalistycznego, wieloprofilowego.